Οι 4 εποχές - Αντόνιο Βιβάλντι

https://dimandron.sites.sch.gr/wordpress/antonio-vivaldi-oi-4-epoches/

Αντόνιο Βιβάλντι (1678-1741).

Ιταλός συνθέτης και βιολονίστας. Ο Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι (Antonio Lucio Vivaldi) γεννήθηκε στη Βενετία στις 4 Μαρτίου 1678. Βαφτίστηκε την ίδια ημέρα με προτροπή της μαμής του, η οποία φοβήθηκε ότι θα πεθάνει, λόγω των προβλημάτων υγείας που παρουσίασε. Αργότερα διαγνώσθηκε ότι έπασχε από άσθμα, αρρώστια που θα τον ταλαιπωρούσε σε ολόκληρη τη ζωή του.

Την τέχνη του βιολιού τη διδάχθηκε από τον πατέρα του Τζιοβάνι Μπατίστα Βιβάλντι, επαγγελματία κουρέα, αλλά και αξιόλογο βιολιστή, μουσικό της Ορχήστρας του Αγίου Μάρκου. Ο πατέρας του ήταν και έντονα θρησκευόμενος άνθρωπος και προετοίμαζε τον νεαρό γιο του για εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Το 1703 ο Αντόνιο χειροτονήθηκε ιερέας και σύντομα απέκτησε το προσωνύμιο «Ο κόκκινος παπάς», εξαιτίας των κόκκινων μαλλιών του. Τον ίδιο χρόνο διορίστηκε καθηγητής βιολιού και αρχιμουσικός στο ορφανοτροφείο θηλέων «Οσπεντάλε ντι Πιετά» της Βενετίας. Εκεί δίδασκε βιολί για σχεδόν τριάντα χρόνια, συνθέτοντας θρησκευτική μουσική και παρουσιάζοντας παράλληλα τα κυριότερα έργα του. Άρχισε να συνθέτει πυρετωδώς και να γίνεται γνωστός έξω από τα στενά όρια της Βενετίας.

Από το 1718 ταξίδευε διαρκώς για να παρουσιάζει τα έργα του. Λέγεται, μάλιστα, ότι σε κάποια περιοδεία του έπαιξε και ενώπιον του Πάπα. Το 1725 παρουσίασε μια σειρά κοντσέρτων για έγχορδα και μπάσο κοντίνουο. Τα τέσσερα πρώτα από αυτά αποτελούν τις «Τέσσερις Εποχές», το πιο γνωστό έργο του και ένα από τα δημοφιλέστερα έργα της μουσικής. Ο συνθέτης εδώ, προσπαθεί ,μέσω των ηχοχρωμάτων των οργάνων της ορχήστρας, να μας πει μια ιστορία ή να μας ζωγραφίσει μουσικά μία εικόνα. «Το κελάηδημα των πουλιών» και «Ο Κούκος» στην ΑΝΟΙΞΗ, «Οι Άνεμοι» στο ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ, «Το Ζώο που ξεφεύγει» στο ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ, «Τα δόντια που χτυπούν» στον ΧΕΙΜΩΝΑ, είναι τα τέσσερα κονσέρτα στα οποία περιγράφει τη φύση , μέσα από την μουσική, με την χρήση μουσικών οργάνων.

Με την πάροδο του χρόνου, η δημοτικότητά του στη Βενετία άρχισε να υποχωρεί και ο Βιβάλντι, απογοητευμένος από τους συμπατριώτες του, ξενιτεύτηκε στη Βιέννη (28 Ιουνίου 1741). Ένα μήνα αργότερα, στις 28 Ιουλίου 1741, έφυγε από τη ζωή πάμπτωχος, έχοντας σπαταλήσει όλη του την περιουσία. Ο Βιβάλντι, με το προσωπικό ύφος γραφής, επηρέασε συνθέτες, όπως ο Μπαχ και ο Τέλεμαν. Πολυγραφότατος, συνέθεσε γύρω στα 850 έργα, αλλά λίγο μετά τον θάνατό του ξεχάστηκε. Τον ανακάλυψε πολύ αργότερα ο Μέντελσον, όταν ερευνούσε το έργο του Μπαχ, ο οποίος θαύμαζε απεριόριστα τον Βιβάλντι. Ουσιαστικά, όμως, ο Βιβάλντι ανακαλύφθηκε τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και σήμερα θεωρείται ως ένας από τους δημοφιλέστερους συνθέτες της μουσικής μπαρόκ.

Η Άνοιξη Είναι ένα από τα τέσσερα κοντσέρτα που αποτελούν το έργο « Οι τέσσερις εποχές». Αποτελείται από τρία μερη. Το κάθε ένα έχει ως πρόλογο , ένα σονέτο (εισαγωγικό κείμενο που περιγράφει τι προσπαθεί η μουσική να αναπαραστήσει) που ο ίδιος ο Βιβάλντι είχε επιλέξει να διαβάζεται πριν από κάθε εκτέλεση της «Άνοιξης»:1 ο μέρος Allegro Η άνοιξη είναι προ των πυλών. Τα πουλιά γιορτάζουν την επιστροφή της με εορταστικό τραγούδι, και τα ρεύματα αγαλλιούν, καθώς η αύρα τα χαϊδεύει. Οι καταιγίδες, αυτοί οι προάγγελοι της Άνοιξης, βρυχώνται, καθώς απλώνουν τον σκοτεινό μανδύα τους πάνω από τον ουρανό. Στη συνέχεια σβήνουν σιωπηλά, και τα πουλιά ξεκινούν πάλι το γοητευτικό τους τραγούδι. Το πρώτο μέρος, ALLEGRO (γρήγορο και χαρούμενο) διαθέτει μια δροσερή και χαρούμενη μελωδία. Τα βιολιά, με τρίλιες, μιμούνται το κελάηδισμα των πουλιών. Κάποιες μουσικές φράσεις θυμίζουν ένα ρυάκι και μια ανοιξιάτικη αύρα, ενώ ένα δυναμικό τρέμολο και οι γρήγορες κλίμακες από τα έγχορδα υποδηλώνουν μια καταιγίδα. Ακούστε το πρώτο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=bQujhuIst5E&list=RDe3nSvIiBNFo&index=8

2 ο μέρος Largo Στο ανθόσπαρτο λιβάδι, κάτω από το θρόισμα των φύλλων, κοιμάται ο ποιμένας, με τον πιστό σκύλο δίπλα του. Το δεύτερο μέρος, LARGO ( αργό, πλατύ), είναι μια μακριά, τρυφερή μελωδία για σόλο βιολί με συνοδεία εγχόρδων. Ζωγραφίζει ,κυριολεκτικά , την ειρηνική σκηνή ενός βοσκού με το σκύλο του, που μισοκοιμάται κάτω από μερικά δέντρα (όπως λέει ο ίδιος). Άκουσε το δεύτερο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=1Nx4B0hUbs8

3 ο μέρος Alegro Με οδηγό τους γιορταστικούς ήχους της γκάιντας, νύμφες και βοσκοί χορεύουν ανάλαφρα, κάτω από τον λαμπερό μανδύα της Άνοιξης. Σε αντίθεση, το τρίτο μέρος, ALLEGRO, είναι ένας «Χωριάτικος χορός» Άκουσε το τρίτο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=FZnL1URqiGY