Ενότητα 1 : Ο φίλος μας το δάσος

Ο φίλος μας το δάσος 

Είδη κειμένων 
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E104/579/3756,16487/

λεξιλόγιο: περιβάλλον, οικολογία, οικολογική καταστροφή, αίτια, συνέπειες, ρύπανση, ρυπαίνω, βιότοπος, πετρέλαιο, ανεμόμυλος, αιολική, ενέργεια, ηλεκτρικό ρεύμα, ανακύκλωση.

Οικογένεια λέξεων:

·         οίκος +… (οικογένεια, οικοτροφείο, οικόπεδο, κτλ.)

·         λάθρα + … (λαθροθηρία, λαθροκυνηγός κτλ)

·         βάλλω + … (περιβάλλω, αναβάλλω, κτλ.)

 Γραμματική:

·         Επιρρήματα: νωρίς, τώρα, ύστερα, μόλις, πριν, αφού, αργά.

·         Καταλήξεις ρημάτων: επιτρέπετε/αι, μετακινούνται, ρυπαίνετε/αι…

Χρόνοι του ρήματος

---

Όταν θέλουμε να δείξουμε στη γλώσσα μας πότε γίνεται κάτι, χρησιμοποιούμε πολλούς τρόπους:

• τους χρόνους των ρημάτων

		ητό ετοίμασες για απόψε;
		Διακόπτουμε και θα συνεχίσουμε σε μια ώρα. Για κάμποσα λεπτά στάθηκε ακίνητος.  Θα πάμε κινηματογράφο κατά τις εννιά.
		Θα κολυμπήσουμε το απόγευμα. Το μεσημέρι θα φύγω.   Το καλοκαίρι θα πάμε για διακοπές στη   Χαλκιδική.
χ		Έλα σπίτι μου όποτε έχεις ελεύθερο χρόνο. Όταν τελειώσουμε τις εξετάσεις, θα το γιορτάσουμε.

Ρήματα σε όλους τους χρόνους που αναφέρονται στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον  (Χρόνοι)  http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E104/579/3766,16502/  (Χρονικές Προτάσεις)  http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E104/579/3773,16584/

Έγραφα όλο το απόγευμα, (παρελθόν) Γράφω τις ασκήσεις μου. (παρόν)   Θα γράψω εξετάσεις, (μέλλον)

επιρρήματα που δηλώνουν χρόνο (χρονικά επιρρήματα) πότε, τώρα, τότε, πριν, μετά, σήμερα, αύριο, χτες,μεθαύριο, πέρ[υ]σι, φέτος, απόψε, αργά, νωρίς,οποτεδήποτε, όποτε, άλλοτε, κάποτε, ύστερα, έπειτα,επιτέλους, κιόλας, αμέσως, σπάνια, συχνά, τακτικά,πότε πότε, πρόσφατα, κάποτε, συνεχώς  κ.ά. (Είδη)  http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E104/579/3768,16516/

Θα δουλεύουμε ολημερίς και ολονυχτίς για να το τελειώσουμε. Σπάνια βλέπω τέτοιο όνειρο. Είναι πολύ αργά για να το προλάβουμε.  Τι φαγητό ετοίμασες για απόψε;

φράσεις με προθέσεις

Διακόπτουμε και θα συνεχίσουμε σε μια ώρα. Για κάμποσα λεπτά στάθηκε ακίνητος.  Θα πάμε κινηματογράφο κατά τις εννιά.

ουσιαστικά μαζί με το άρθρο σε αιτιατική ή γενική και πολύ σπάνια σε ονομαστική πτώση

Θα κολυμπήσουμε το απόγευμα. Το μεσημέρι θα φύγω.   Το καλοκαίρι θα πάμε για διακοπές στη   Χαλκιδική.

χρονικές προτάσεις οι προτάσεις που αρχίζουν με τους χρονικούς συνδέσμους (όταν, αφού, προτού, κλπ.).Χωρίζονται από τις κύριες με κόμμα (,) και ειδικά όταν το νόημά τους δεν είναι άμεσα εξαρτημένο από την ανεξάρτητη (κύρια) πρόταση.

Έλα σπίτι μου όποτε έχεις ελεύθερο χρόνο. Όταν τελειώσουμε τις εξετάσεις, θα το γιορτάσουμε.

Εργασίες

• https://anoixtosxoleio.weebly.com/uploads/8/4/5/6/8456554/afigisi.pdf
• https://anoixtosxoleio.weebly.com/uploads/8/4/5/6/8456554/rimata_ekfrazw_to_chrono.pdf
• http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/xronoi-rim-NE.htm

•  Βρες σε ποιο χρόνο βρίσκονται τα ρήματα; 
• Χρονικά επιρρήματα και εκφράσεις 
• Χρονικές λέξεις /φράσεις / Προτάσεις 
• Χρονικές φράσεις 

Γραπτή έκφραση 

Αφήγηση είναι η παρουσίαση σε κάποιον ενός γεγονότος στην οποία δίνονται πληροφορίες , με χρονολογική σειρά ,  για το πώς εξελίσσεται το γεγονός αυτό.
Αυτός που διηγείται την ιστορία είναι ο αφηγητής.

Τα γεγονότα μπορεί να είναι πραγματικά ή φανταστικά.

Η αφήγηση μπορεί να είναι προφορική ή γραπτή.

Όταν η αφήγηση είναι γραπτή, την ονομάζουμε αφήγημα. 

Το αφήγημα μπορεί να είναι πεζό κείμενο ή έμμετρο κείμενο (ποίημα, τραγούδι).

   Είδη αφηγηματικών κειμένων

• Διηγήματα
• Μυθιστορήματα
• Παραμύθια
• Μύθοι
• Θρύλοι
• Απομνημονεύματα
  
  

   ΔΟΜΗ Αφηγηματικών κειμένων

• Παρουσιάζουμε τον ΤΟΠΟ (πού;) που συμβαίνουν τα γεγονότα.
• Παρουσιάζουμε τον ΧΡΟΝΟ (πότε;) κατά τον οποίο συμβαίνουν τα γεγονότα. 
• Παρουσιάζουμε τους ΗΡΩΕΣ (πραγματικοί ή φανταστικοί – άνθρωποι , ζώα , φυτά ..). 
• Αναφέρουμε την ΑΦΟΡΜΗ των γεγονότων (κάποιο γεγονός που αποτελεί την αιτία για όσα θα ακολουθήσουν). Π.χ. Ένας δυνατός άνεμος ξέσπασε ξαφνικά … 
• Συνεχίζουμε με τις ΠΡΑΞΕΙΣ και τα ΓΕΓΟΝΟΤΑ που συμβαίνουν στη συνέχεια της ιστορίας. 
• Παρουσιάζουμε το ΤΕΛΟΣ της ιστορίας. 
• Δεν ξεχνάμε τα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ των ηρώων.

   ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

      Για να δείξουμε τον ΤΟΠΟ χρησιμοποιούμε:

• Τοπικά Επιρρήματα: μακριά, ανατολικά, αντίκρυ, εκεί
• Επίθετα: μακρινός-η-ο, γειτονικός-η-ο, πεδινός-η-ο, διπλανός-η-ο
• Φράσεις με προθέσεις: από το σπίτι, μέχρι το χωριό, στην κορυφή

     Για να δείξουμε τον ΧΡΟΝΟ χρησιμοποιούμε:

• Τους χρόνους των ρημάτων (Παρατατικό, Αόριστο, Υπερσυντέλικο)
• Χρονικά Επιρρήματα: τότε, ύστερα, πέρυσι, έπειτα, μετά
• Ουσιαστικά με χρήση επιρρήματος: το βράδυ, την επόμενη μέρα, το καλοκαίρι
• Χρονικές Δευτερεύουσες Προτάσεις: Μόλις ξύπνησε...,  Όταν τον είδε...

     Για να παρουσιάσουμε τους ΗΡΩΕΣ χρησιμοποιούμε:

• όνομα / φύλο / ηλικία / καταγωγή ( Ο Μπεν , ένα δωδεκάχρονο αγόρι από τον Καναδά … )
• επάγγελμα (ψαράς , δικηγόρος)
• κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό – εμφάνισης ή χαρακτήρα ( μεγάλα φτερά ,  γαλανομάτης , νευρικός , υπάκουος κτλ)